Letnia rezydencja Prezydenta RP mieści się oczywiście nad morzem, ta zimowa w górach – w zabytkowym zamku w Wiśle. Jaka jest historia tego miejsca i czy zamek prezydencki w Wiśle, zwany inaczej pałacykiem, można zwiedzać?
Będąc nad jeziorem Czerniańskim i spoglądając w kierunku lesistego stoku Zadniego Gronia dostrzegamy modernistyczną budowlę Zamek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w Wiśle (Pałacyk Prezydencki Wisła). Miejscowi często na to miejsce mówią po prostu zameczek, może dlatego, że budynek bez baszty i mostu zwodzonego nie przypomina bajkowych zamków królewskich. Jednak ta unikatowa budowla i zarówno letnia rezydencja Prezydenta RP zasługuje na naszą uwagę i zapoznanie się z historią tego miejsca.
Zameczek myśliwski Habsburgów
Być może współcześnie nam znany zameczek nie powstałby nigdy, gdyby nie pałacyk myśliwski, który wybudowano tu 1907 roku. Budynek powstał na zlecenie arcyksięcia cieszyńskiego Fryderyka Habsburga, który był zachwycony beskidzkim krajobrazem. Pierwotna jego konstrukcja to parterowy, modrzewiowy obiekt w karpacko-tyrolskim stylu projektu Ernesta Altmanna. Zameczek z około trzydziestoma pokojami, dużą jadalnią, obszernym tarasem i werandą, został wybudowany przez firmę Eugeniusza Fuldy z Cieszyna.
Zameczek Habsburgów nazywany był myśliwskim, bo takie było głównie jego przeznaczenie. Na polowania przyjeżdżali tu nie tylko jego właściciele, ale również cesarz niemiecki Wilhelm II oraz Karol I cesarz Austrii.
Po zakończeniu I wojny światowej, w geście zemsty za nadużycia Habsburgów, obrabowano zameczek, a cały majątek arcyksięcia znacjonalizowano, w późniejszym czasie stał się własnością Ministerstwa Rolnictwa. W 1927 roku, w geście jedności Śląska z Polską, sejm województwa śląskiego wydał dyspozycję by wyremontować budynek i przeznaczyć go na rezydencję Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Jednak budynek spłonął całkowicie w nocy, tuż po zakończeniu remontu.
Pałacyk czy zamek prezydencki Wisła
Po pożarze podjęto decyzję o budowie zupełnie nowego budynku. Co ważne, Sejm Śląski przeznaczył na ten cel 2 mln złotych, a do inwestycji dołożyli się również lokalni mieszkańcy i przedsiębiorcy. Rezydencję zaprojektował w latach 1929-1931 architekt krakowski profesor Adolf Szyszko-Bohusz, który nawet przez współczesnych architektów uważany jest za duży autorytet. Na zgliszczach dawnego budynku powstał Zamek Dolny (przeznaczony dla pracowników niższych rangą), natomiast Zamek Górny wybudowano nieco wyżej. Początkowo zastosowano w nim płaskie dachy, które nie sprawdziły się w górskim klimacie. W roku 1938 dobudowano więc strome dachy.
Główny architekt do planowania koncepcji wnętrz zaprosił awangardowych plastyków Andrzeja Pronaszkę oraz Włodzimierza Padlewskiego. Wspólnie stworzyli niepowtarzalny klimat: szklane blaty stołów, chromowe meble, stylowe meble koszykowe na tarasie, serwis porcelanowy i szkło stołowe. Kropką nad i stał się rzeźbiony i wkomponowany w portal przy głównym wejściu Orzeł Śląski. Rezydencja w 1931 roku została przekazana Ignacemu Mościckiemu, Prezydentowi RP.
Po II wojnie światowej budynek podupadł. Postanowiono go więc odrestaurować. W 1948 roku przebywał tu Bolesław Bierut. Później, po zniesieniu urzędu prezydenckiego, w rezydencji gościli premierzy i urzędnicy rady ministrów. Choć bywali tu też przedstawiciele świata nauki i sztuki: Tadeusz Kotarbiński czy Nina Andrycz.
Posiadłość dopiero w 2002 roku została na powrót przejęta przez Kancelarię Prezydenta RP. W 2005 roku, po remoncie i przebudowie, został oddany do użytku prezydentowi Aleksandrowi Kwaśniewskiemu.
Letnia Rezydencja Prezydenta RP Zamek – Narodowy Zespół Zabytkowy w Wiśle
Cała posiadłość składa się z Zamku Górnego, Zamku Dolnego i Gajówki, czyli z ogólnodostępnej części hotelowo-konferencyjnej oraz z kaplicy z 1909 pod wezwaniem św. Jadwigi Śląskiej. Zamek Górny jest udostępniany zwiedzającym, jednak trzeba pamiętać o wcześniejszej rezerwacji.
Większość mebli to oryginalne projekty Pronaszki, które szczęśliwie zachowały się do naszych czasów. Przetrwały również żyrandole, kinkiety, część podłóg i elementy stolarki drzwi i okien. Odtworzono nawet kolorystykę ścian (szarość i wanilia) z 1931 roku.
Ciekawostką jest, że w pobliżu rezydencji wybudowano lądowisko dla śmigłowców. A już na początku lat 30. XX wieku zameczek miał własne ujęcie wody pitnej, oczyszczalnię ścieków, centralne ogrzewania i zasilany był energią elektryczną, a nawet posiadał korty tenisowe!
Kaplica św. Jadwigi Śląskiej w Wiśle
Na terenie rezydencji funkcjonuje również czynna kaplica. Nabożeństwa odprawiane są w niedziele o godz. 10.30 (ewangelickie) i o 12.00 (katolickie). Kaplica, w stylu tyrolskim, wybudowana została w 1909 roku z inicjatywy Fryderyka Habsburga i przez wojenne lata przetrwał niemal w niezmienionym stanie. Ołtarz pochodzi z kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Św. w Bystrzycy, który w 1897 roku został zlikwidowany. Kaplica posiada również nowsze elementy, a jest nią dzwonnica, wysoka na 10 metrów, z 2004 roku.
Odległość od Hotelu Vestina w Wiśle Malince
Tak się składa, że hotel Vestina w Wiśle Malince znajduje się w niedalekiej odległości od rezydencji. Samochodem trasę można pokonać w około 10 minut, a rowerem w pół godziny. Dla piechurów jest też możliwość dłuższej wycieczki biegnącej obok malowniczego Jeziora Czerniańskiego, czas potrzebny do przebycia takiej drogi to około 1 godz. 20 minut.
Sprawdź nasze aktualne pakiety pobytowe i zaplanuj swój urlop w Wiśle!